බැංකු කාඩ් පත පිටුපස අත්සන් කල යුතුමද ?

මේ දවස් වල බැංකු  කතා රැල්ලක් යනවා නෙව. මේ ලියන්නේ මට වෙච්චි පාඩු නෙමෙයි... පාඩුත් වෙලා තියෙනවා. Ebay එකෙන්  සැරයක් බඩු අරගෙන ඩොලර් 700 කට කෙල උනා. කම්මැලි කම හින්දම වැඩිය ඒ ගැන එලවන්න ගියේ නැහැ. 

මේ ඉතින්   මෙහෙ මිනිස්සු බැංකු වලින් සොරකම් කරන ක්‍රමයක් ගැන පොඩි විස්තරයක්. කඩ වල වැඩ කරන , තාක්ෂනය ගැන උනන්දුවක් දක්වන කට්ටිය නම් මේක දන්නවා.. මේ ලියන්නේ නොදන්න අයට. දැනුම හංගන් ඉඳීමෙන් කාටවත් පලක් නැහැ කියන මතයේ තමා මං ඉන්නේ. Information should be freely available to everyone who need it. what they do with it is up to each individual.  ඔන්න  කොරල අහු උනොත් හෙම මං නැහැ.  

සෑම සුමානේකම සති අන්තයේ ... බොහෝ කොට ගනුදෙනු අඩුවෙන්ම වෙන ඉරිදා රෑ 12 ට විතර බොහොමයක්  බැංකු තමන්ගේ databases offline කරලා මුළු සුමානෙම transactions  process කරන්න ගන්නවා. මේක සිද්ද වෙන පැය කීපෙක කාලය තුල ගිණුම් විස්තර , ශේෂය , පින් නොම්මරේ ආදිය   එම databases වෙතින් ලබා ගත නොහැකියි. ලංකාවෙත් මෙහෙම වෙනවද දන්නේ නැහැ. 

නමුත් පැය විසි හතරේම ඇරලා තියෙන කඩ සාප්පු වලට මේක හින්ද තමන්ගේ කඩ වහන්න බැහැනේ. මිනිස්සු කාඩ් වලින් බඩු ගන්න ආවොත් අපහු හරවල යවන්නත් බැහැ නේ. පෙට්රෝල් ගහපු මනුස්සය තෙල් ගහල ඇවිල්ල බිල ගෙවනකොට කාඩ් එකක් දුන්නොත් ආයි වාහනෙන් තෙල් අදින්නයැ එලියට.

බැංකුව සමග සම්බන්ධතාවය බිඳවැටෙන මේ පැය කීපය තුල pos mashins , store and send later වගේ mode එහෙකට යනවා. කස්ටමර් ගේ කාඩ් එකේ තියෙන  magnatic strip එකේ විස්තර , පින් නම්බරේ , account balance එක වගේ විස්තර බැංකුවත් එක්ක validate කරන්නේ ඒක තමන්ගේ weekly batch processing ඒක ඉවර කරලා අපහු online ආවායින් පස්සේ තමා.

ඔන්න මේ වෙලාවට තමා සු ගාල කට්ටිය එන්නේ හොරකම්  කරපු  , නැතිවෙච්චි කාඩ් උස්සගෙන.  පළපුරුදු සාප්පු  සේවකයෙකුට මිනිහෙක් ගේ මුහුණ දිහා, හැසිරීම් දිහා තත්පර කීපයක් බැලීමෙන් පුළුවන් ඔහු මොනවගේ කෙනෙක්ද කියල අඳුන ගන්න. සොරෙක් වගේ නම් විමසිලිමත්ව සුදුසු දුර ප්‍රමාණයෙන් සිටිමින් ඔහුව ඇස් දෘෂ්ටියේ තබා ගැනීමටත්, සොරෙක් නෙවේ නම් ඔහුට ඕන දෙයක් කරගන්න හැර තමන්ට තියෙන වැඩක් කිරීමත් තමයි පළපුරුදු සාප්පු  සේවකයෙකු කල යුත්තේ.   ඒක කරගන්න බැරි එකෙක් ඒ රස්සාවට කිසිසේත්ම නුසුදුසුයි.  ඒකයි මට දවසක් මල පැන්නේ තිලකවර්ධන එකට ගිය වෙලාවේ.

ඔන්න හොරෙක් වගේ කෙනෙක් මේ වෙලාවට බඩු ගොඩක් අරගෙන ... මේ ගොල්ලෝ ගොඩක් වෙලාවට ගන්නේ සිගරට් .... පැකට් 20 -30 විතර ගන්න වෙලාවල් තියෙනවා. කාඩ් එකක් දික් කරනවා. සමහර කඩ වලින් මේ වගේ වෙලාවට කියනවා .. "කනගාටුයි සේර් , ඩොලර් 40න් කට වඩා මේ මොහොතේ කාඩ් එක මගින් ගනුදෙනු කරන්න බැහැ" කියල. මට මතක විදියට ඒක තමයි ඒ දවස් වල ලිමිට් එක. ගනුදෙනුව dispute උනොත් කඩේට ඒ ගාන බැංකුවෙන් ගෙවනවා. ඒක හින්ද පාඩුවක් නැහැ. එයිට වඩා ගනුදෙනුවක් කරලා dispute උනොත් කඩේ එම පාඩුව දරා ගන්න ඕනේ.

නමුත් සමහර අවස්ථා වල නුපුහුණු සේවකයෝ මේ ලිමිට් එක නොදන්නා කම නිසා මුළු ගනුදෙනුවම අනුමත කරනවා. මං දන්නා ගොබිලෙක් ඩොලර් 400 සිගරට් එහෙම දීල තියෙනවා. කස්ට දෙපැත්තෙන්ම   හිනා වේවි , තැන්ක්ස් මයිට් කියල උඩ පැන පැන කඩෙන් යන හැටි  පස්සේ බලනකොට වීඩියෝවේ තිබ්බා... 

මෙච්චර වෙලා මේ කලේ වටේ පඳුරු තලපු එක. කාඩ් භාවිතා   කරන කෙනෙකුට වැදගත් ම කියල මට හිතෙන දෙයක් දැන් කියන්නේ... 

මේ වගේ අවස්ථා වල අමතර ආරක්ෂාකාරී පියවරක් විදියට කස්ටමර් ගේ අත්සන ගැනීමට pos machine එක නියම කරනවා. පාරිභෝගිකයා  පළමුවෙන් කාඩ් එක swap කරා , දෙවනුව පින් එක එබුවා ... හොරු නම් ඕන පින් එකක් ගහනවා... validate වෙන්නේ නැහැ නේ  ...  pos එකට බැංකුවට සම්බන්ධ වීමට බැරි නම් එමගින් රිසිට් එකක් මුද්‍රණය කරනවා පාරිභෝගිකයාගේ අත්සන ගැනීමට. ඔහු එය අත්සන් කල පසුව සාප්පු  සේවකයා කාඩ් එකේ අත්සන හා එම අත්සන සසඳා බලා එම ගනුදෙනුව අනුමත  කිරීම හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කරනවා. බොහෝ කොට වන්නේ අනුමත  කිරීමයි. හේතුව ?

1. පාරිභෝගිකයාට chalenge  කිරීමට බොහෝ සාප්පු  සේවකයන්  බිය වීම 

2. එක සමාන වන සේ සොරට අත්සන් කිරීම එතරම් අපහසු දෙයක් නොවීම.

3. බොහෝ කාඩ් වල අපැහැදිලි මැකීගිය අත්සන් දක්නට ලැබීම.

දැන්.. ඔබගේ කාඩ් පතක් මෙසේ භාවිතා කලොත් මොකද වෙන්නේ? ඔබ කාඩ් පත නැති වූ බවට බැංකුවට දැනුම් දී නැත්නම්.... ඔහු යෙදු අත්සන ඔබගේ අත්සනට සමාන නම් ඔබට බොහෝ වෙලාවට සොරි ඩොට් කොම් ම තමයි. සෑම මාසයකම අන්තිමේ බැංකුව මගින් disputed transaction ලිස්ට් එකක් සාපුවට එවනවා. එවිට සාප්පුව  මගින් අර අත්සන් යෙදු කොලය , ගත් බඩු වල රිසිට් සමග බැංකුවට යැවිය යුතුයි. චායා පිටපතක් තමන් ළඟ තබා ගන්නවා. අත්සන් සමාන නම් ඉතින් කඩයට පාඩුවක් නැහැ... ඔවුන් හරි දෙය කරලා නේ තියෙන්නේ....

මේ හේතුව නිසා මා නම් කිසිම කලක මගේ අත්සන මට ලැබෙන කිසිම කාඩ් එකක පිටිපස ලියන්නේ නැහැ. හැම බැංකුවක් ම , හැම කඩයක්ම කියන්නේ එහෙම කරපන් කියල.  අත්සන නැති කාඩ් එක දුන්නහම හැමෝගෙම මුණු ඇඹුල් වෙනවා. මට දිග ලෙක්චේර්ස් දෙන්න යනවා...නීතිගරුක පුරවැසියෙක් ලෙස  කාඩ් එක පිටුපස අත්සන් කිරීමේ වැදගත්  කම ගැන.  නමුත් .....

කාඩ් එක අත්සන් කරොත් , ඉන් පස්සේ නැති උනොත් , ඕන කෙනෙක්ට පහසුවෙන් ඒ අත්සන බලාගෙන සොරට යොදාගෙන , මා කාඩ් පත නැතිවූ බව දැනුම් දෙන තුරු එය අවභාවිත කල හැකියි.  මා එය අත්සන් කර නැත්නම් ? එහෙනම් ඔහු දන්නේ නැහැ මගේ අත්සන මොන වගේද කියා... ඔහු සිතින් සිතාගෙන මගේ වගේ අත්සනක් එම කාඩ් පත් පිටුපස ලියා ඉන් පසු එය භාවිතා කල යුතුයි. එය මගේ අත්සනට සමාන වීමට කිසිසේත්ම බැහැ නේ. එතකොට එය මා කල ගනුදෙනුවක් ලෙස සඳහන් වන්නේ නැහැ නේ....

මා බොහෝවිට කරන්නේ මගේ අත්සන , පින්තුරය තිබෙන හැඳුනුම් පතක් ඉල්ලුවොත් ලබාදීමයි. කාඩ් එක අත්සන් කරන්න කියල මැරෙන්න හැදුවොත් වෙන කඩේකට යන්න පුළුවනි නේ.

මේකත් බලන්නකෝ...